'Moordspelers' bieden zieke kinderen afleiding en plezier

(bron: Noord Hollands Dagblad: zondag 17 oktober 2004, 11:32)
Van onze verslaggever Leo Blank

AKERSLOOT - Eind 1989 kreeg Siem Schoon van de medisch specialisten te horen dat hij een ernstige ziekte had. De Akersloter vocht met al zijn krachten terug en wist het levensgevaar af te wenden. Die crisisperiode zorgde voor een keerpunt in het leven van de ambitieuze bankaccountant. "Ik was tot dan alleen maar aan het werk. Op zo'n dramatisch moment kom je tot het inzicht dat er meer te maken moet zijn van je leven", blikt hij terug.

Niet dat Siem Schoon, vader van twee dochters van elf en dertien, nooit iets voor het verenigingsleven in zijn dorp had betekend. Hij zette zich in voor het Rode Kruis en paste ook op de centen van de basisschool. Toch slokte het werk op het hoofdkantoor van ABN Amro in Amsterdam hem vrijwel volledig op.

De Akersloter is gezegend met een forse dosis creativiteit. Zelf spelletjes verzinnen, dat is waar hij bijzonder veel genoegen in schept. Ook monopoly spelen met vrienden of samen een moordspel van Agatha Christie oplossen, daar kun je Schoon 's nachts voor wakker maken. Hij maakte zijn eigen overlijdenskaart om vrienden uit te nodigen voor een weekend bij hem thuis.

Bij Schoon groeide het besef dat hij iets nuttigs moest gaan doen met die sluimerende creativiteit. Het moordspel van de beroemde Engelse detective bracht hem op het idee om daar zelf een variant op te maken. Vrienden en kennissen reageerden enthousiast op zijn eerste probeersel. Er kwamen uitnodigingen van bedrijven en instellingen om een volwaardig moordspel bij hun te komen spelen.

Bijzonder

Schoon over die eerste stappen: "Het balletje begon pas echt te rollen toen ik amateur-spelers van toneelvereniging Willibrordus uit Akersloot ging inschakelen. In augustus '97 richtte ik de Stichting Samen Spelen op. Groepen die moordspelen opvoeren zijn er al veel. Wat ons bijzonder maakt, is dat we met het geld dat we verdienen voorstellingen geven op kinderafdelingen van ziekenhuizen, in instellingen voor misbruikte kinderen en in centra voor geestelijk gehandicapten. Daarbij duiken clowns, boeven en piraten op. Het is een zeer interactief spel, waarbij de kinderen en gehandicapten volop meedoen. Ook het verplegend personeel wordt ingeschakeld. Verpleegsters sjouwen met bedden door de gangen om bijvoorbeeld de schatkist op te sporen. We nemen altijd volop cadeaus voor de kinderen mee. Vanzelfsprekend veel speelgoed als barbiepoppen, autootjes en stoepkrijt. We zijn vaak een lichtpuntje voor kinderen die ernstig ziek zijn. Dat geeft ons een enorm tevreden gevoel."

Inmiddels is het gezelschap van Samen Spelen uitgegroeid tot bijna 50 vrijwilligers, afkomstig uit alle delen van Noord-Holland. Van Alkmaar en Heiloo tot Haarlem en Schagen. Verreweg de meeste medewerkers kruipen met enige regelmaat in de huid van de personages in het moordspel. Slechts een paar verlenen ondersteunende diensten, zoals het beheer van de attributen en kledingstukken en het bijhouden van de website.

Thuisbasis

Inmiddels heeft Siem Schoon vier van dergelijke moordspelen op zijn naam staan. De cafés in Akersloot vormen de thuisbasis. Onder het genot van een hapje en drankje trachten collega's, buurtgenoten of vrijgezellen met eendrachtig speurwerk de moordenaar te ontmaskeren. Serieuze ondervragingen worden afgewisseld met hilarische opmerkingen. Sommige moordspelen worden op locatie gespeeld. Neem bijvoorbeeld 'Geheim in het Diemer fort', waarin een moord uit de Tweede Wereldoorlog moet worden opgelost. Hiervoor strijkt het hele gezelschap neer in en rond een aantal bunkers van de Stelling van Amsterdam. De voorstelling wordt in de open lucht gegeven van april tot oktober en neemt een hele middag en avond in beslag. Voor 'Black Beauty' dienen de oevers van het Alkmaardermeer als speellocatie. Het is aan de gasten, die per boot van de ene naar de andere plek worden vervoerd, om aan de hand van gedegen speurwerk achter de identiteit van de dader te komen.

Ondertussen heeft het gezelschap een behoorlijke reputatie opgebouwd. Gemiddeld wordt er nu zo'n tien keer per jaar een stuk opgevoerd.

'Oosterse mysteries', dat vorige week voor verplegend personeel van het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk werd gespeeld, kan zonodig ook worden verplaatst naar een bedrijfskantine of verenigingsgebouw. De gasten worden verdeeld in groepen van zes tot zeven personen. Er verschijnen verdachte personages in de zaal, die een voor een door de bezoekers aan de tand worden gevoeld. Alle verdachte figuren hebben het vrouwelijke slachtoffer op de dag van de moord kort na elkaar opgezocht en beschikken ook over een motief om haar om het leven te brengen. Het blijkt voor de meeste groepen een lastige opgave om de dader te ontmaskeren.

Ziekenhuizen

Van de opbrengst (per gast wordt 39,50 euro gevraagd) treedt de stichting zeer regelmatig op in ziekenhuizen en voor gehandicapten. De vrijwilligers zijn graag geziene gasten in het Westfries Gasthuis in Hoorn, het MCA in Alkmaar en het Gemini-ziekenhuis in Den Helder. Maar ook medisch kindertehuis Antonius in Castricum en de vakantiehuizen Mappa Mondo van het Rode Kruis in Wezep en Rijswijk worden regelmatig bezocht. De verstandelijk gehandicapten van Leekerweide in Wognum, Prunella in Heerhugowaard en orthopedagogisch dagcentrum De Klink in Opmeer hebben ook al volop kunnen genieten van de verrichtingen van de spelers.

Op dit moment legt Siem Schoon de laatste hand aan een moordspel dat helemaal gericht is op tieners die in een ziekenhuis verblijven. Overigens is het niet zo dat iedere acteur ook meespeelt in ziekenhuizen, verzekert Siem.

Die niet alleen tekent voor de spelen, maar ook optreedt als regisseur, voorzitter en penningmeester van Samen Spelen: "Sommigen kunnen dat geestelijk niet aan. Vergeet niet dat het heel veel energie vreet als je bijvoorbeeld optreedt voor doodzieke kinderen of ernstig gehandicapte volwassenen. Ik vergeet bijvoorbeeld nooit dat we optraden in het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam. Daar lag een meisje dood te gaan op de afdeling intensive care. Nu moet je weten dat wij zulke goede contacten hebben opgebouwd met de studio's van Walt Disney in de Verenigde Staten, dat met enige regelmaat twee acteurs uit Engeland naar Nederland komen om voor ons project op te treden als bijvoorbeeld Mickey en Minnie Mouse. Dat kost ons geen cent. De enige voorwaarde is dat er geen ruchtbaarheid aan wordt gegeven. Het was de laatste wens van het stervende meisje om een handje te geven aan Mickey Mouse. De dag er na overleed ze. Haar ouders waren zielsgelukkig dat ze dat ene mooie moment nog had mogen meemaken. Zoiets blijft ons altijd bij."